به گزارش خط هشت، رحیم محمدی؛ ۲۶ شهریور سالروز صدور فرمان امام مبنی بر تشکیل سه نیروی زمینی، هوایی و دریایی در سپاه است به همین جهت سعی کردیم با همکاری معاونت فرهنگی نیروی دریایی سپاه روند حضور این نیرو در جنگ تحمیلی و شکل‌گیری آن را بازگو کنیم؛ لذا آنچه در ادامه آمده بر همین مبناست.

انقلاب اسلامی که در بهمن ۱۳۵۷ به پیروزی رسید، حدود چهار ماه بعد امام خمینی (ره) طی فرمانی به شورای انقلاب اسلامی، رسماٌ تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در اردیبشت ماه ۱۳۵۸ اعلام کرد؛ لذا پس از آن بود که در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۵۸ وظایف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نخستین اطلاعیه شورای فرماندهی سپاه اعلام شد. بر این اساس در ابتدا بُعد دریایی مبارزه با قاچاق و دستگیری ضد انقلاب از اصلی‌ترین وظائف روز‌های نخست یگان‌های دریایی تعیین شد.

بدین ترتیب پس از ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ و حمله همه جانبه عراق به ایران، عراق سعی داشت از طریق اروندرود و سکو‌های «الاکبر» و «الأمیه» و با امکانات دریایی که شوروی در اختیار آنان گذاشته بود، از طریق دریا هم به ایران حمله کند؛ لذا طی شش ماه نخست جنگ تا پیش از سال ۱۳۶۰، ارتش عراق با استفاده از توان توپخانه و موشکی خود ۳۰ عملیات علیه شناور‌های تجاری ایرانی و خارجی که قصد حمل نفت و کالا به اسکله‌های ایران را داشتند، انجام داد.

اما در سال ۱۳۶۱ که عملیات‌های زمینی به منظور آزادسازی مناطق اشغالی کشورمان صورت می‌گرفت یگان‌ها و گردان‌هایی از نیروی دریایی سپاه نیز به صورت محدودی شرکت داشتند البته پیش از آن نیز یگان‌های دریایی سپاه در بوشهر و بندرعباس از آبان ماه ۱۳۵۹ در جزایر و بنادر این دو استان به صورت محدود فعالیت می‌کردند.

در چنین شرایطی یعنی در تیرماه سال ۱۳۶۱ قرارگاه نوح نبی (ع) تشکیل شد؛ قرارگاه نوح در شرایطی راه اندازی شد که پیش از آن، گردان‌های دریایی هر شش ناحیه بوشهر، راه اندازی شده بود و محمود فلاحتی فرمانده سپاه بندرعباس با تشکیل گردان دریایی «خضر»، کنترل مرز‌های آبی و پشتیبانی دریایی را در جزیره هرمز در اختیار داشت، اما پس از عملیات‌های طریق القدس (۸ آذر ۱۳۶۰)، فتح المبین (۲ فروردین ۱۳۶۱)، بیت القدس (۱۰ اردیبهشت ۱۳۶۱)، یگان‌های دریایی در قرارگاه نوح نبی (ع) متمرکز شدند.

بدین شکل در تیرماه ۱۳۶۱ قرارگاه نوح نبی (ع) با هدف پشتیبانی از عملیات‌های آبی خاکی تشکیل شد و هم زمان مسئولیت ترابری لشکر‌های عملیاتی سپاه را نیز بر عهده گرفت؛ البته قبل از قرارگاه نوح نبی (ع)، قرارگاه «دال سین» که یک قرارگاه مشترک دریایی بود وظیفه هماهنگی بین یگان‌های دریای و نیز اقدامات دریایی را بر عهده داشت؛ قرارگاهی که پس از مدتی فعالیت به دستور فرمانده وقت کل سپاه به قرارگاه نوح نبی (ع) تغییر نام پیدا کرده و در بوشهر مستقر شد.

پس از تشکیل قرارگاه نوح، یگان‌های دریایی سپاه در ۱۳ اسفند ۱۳۶۲ در انجام عملیات خیبر نقش مهمی ایفا کردند؛ در واقع مهم‌ترین ویژگی و نقطه قوت عملیات خیبر، موفقیت در انتقال و ترابری نیرو‌های آبی خاکی سپاه و در نهایت امداد به مجروحان بود علاوه بر این با تشکیل ناوتیپ «کوثر» در ماهشهر، از این ناوتیپ به منظور انجام کار‌های عملیاتی و شناسایی با قایق‌های کوچک در عملیات مورد اشاره استفاده شد که می‌توان آن را یکی از دستاورد‌های این عملیات دانست.

پس از عملیات خیبر، سپاه به دنبال مناطق جدید برای عملیات‌های کوچک بود به همین علت تمرکز فرماندهان جنگ به منطقه هور سوق یافت؛ بر این اساس عملیات بدر در ۱۹ اسفند ۱۳۶۳ آغاز شد که طی آن یگان‌های دریایی، نقش مهمی را ایفا کردند به نحوی که می‌توان گفت حضور یگان‌های دریایی و آبی خاکی سپاه در عملیات‌های واقع در هور، باعث شکل گیری و اهمیت نقش و ارزش یگان‌ها و رزمنده‌های دریایی و آبی خاکی شد؛ به همین خاطر این حضور را می‌توان نقطه عطفی در تشکیل نیروی دریایی سپاه دانست.

روند رو به رشد فعالیت‌های سپاه در عملیات‌های دریایی و آبی خاکی ادامه داشت تا اینکه در ۲۶ شهریور ۱۳۶۴ به فرمان امام (ره) نیرو‌های سه گانه از جمله نیروی دریایی سپاه تشکیل و سردار علایی به عنوان اولین فرمانده نیروی دریایی سپاه انتخاب شد؛ عملیات والفجر ۸ (فتح فاو) که در ۱۹ بهمن ۱۳۶۴ آغاز شد در واقع اولین عملیات پس از تشکیل این نیرو است؛ عملیاتی که قرارگاه «نور النبی» و ناو تیپ «کوثر» نقش مهمی را در آن ایفا کردند، بیانگر نقش بی بدیل نیروی دریایی سپاه در آن است.

پس از فتح فاو دامنه حملات هوایی عراق به تأسیسات نفتی ایران در حوالی سیری و خارک، گسترش یافت؛ حملاتی که با هدف قطع صدور نفت ایران از تنگه هرمز و فشار بر کشورمان صورت می‌گرفت؛ لذا برای کاهش این فشار‌ها عملیات کربلای ۳ در شهریور ۱۳۶۵ برای فتح سکو‌های الاکبر و الامیه عراق با همکاری قرارگاه نوح (ع) انجام شد که در نتیجه این عملیات سکو‌های مورد اشاره منهدم شدند.

نیروی دریایی سپاه بعد از پیروزی در عملیات والفجر ۸ و فتح فاو، در سال ۱۳۶۶ دامنه عملیاتی خود را گسترش داد و با آمدن به سمت تنگه هرمز، عملیات‌های مقابله به مثل دریایی را از یکم فروردین ۱۳۶۶ در شمال خلیج فارس در دستور کار قرار داد.

در دوم مرداد ۱۳۶۶ سوپر تانکر نفتی «بریجتون» در خلیج فارس مورد هدف مین‌های دریایی قرار گرفت و هفت روز بعد از آن در ۹ مرداد قرارگاه مقدم نوح (ع) نیروی دریایی سپاه در بندر عباس کار خود را آغاز کرد و پس از آن اسکله‌های «الاحمدی» و «شعیبه» کویت به دلیل کمک این کشور به عراق در موقع درگیری‌های نظامی علیه ایران، مورد هدف موشک‌های کرم ابریشم ایران قرار گرفت.

در مهرماه ۱۳۶۶ نیز که جنگ دریایی بین آمریکا و ایران در حوالی تنگه هرمز روی داد، موشک‌های سپاه در ۲۳ و ۲۴ مهر دو سوپرتانکر آمریکایی را در حوالی اسکله «الامیه» عراق و کویت مورد هدف قرار دادند؛ در ادامه این درگیری‌ها در ۱۶ مهر ۱۳۶۶ سه بالگرد آمریکایی با ۵ فروند شناور تندروی سپاه درگیر شدند که منجر به شهادت شهید نادر مهدوی و تنی از یاران او شد.

منبع: دفاع‌پرس