به گزارش خط هشت، ۹ ماه پس از عملیات ثامن الائمه و با آزادسازی خرمشهر عبور از اروندرود به عنوان یکی از راه‌های شکست دشمن مد نظر قرار گرفت. هر وقت حسن باقری از اسرای دشمن می‌پرسید که چرا برای رسیدن به آبادان از اروندرود نگذشتید، می‌گفتند که اروند، رود خروشانی است و نمی‌توان از آن گذشت.

گذر از اروندرود در برنامه‌های نظامی ارتش صدام جایگاهی نداشت، نه در تهاجم اولیه و نه روز‌هایی که آبادان در محاصره نیرو‌های دشمن به سر می‌برد. حتی در نبرد بیت المقدس که رزمندگان ایرانی خرمشهر را محاصره کرده بودند، دشمن نتوانست از اروندرود به نیروهایش در خرمشهر کمک برساند.

تا پیش از عملیات والفجر ۸ در بهمن سال ۶۴ و پنجمین سال جنگ، رویارویی چندانی در اروندرود میان رزمندگان خودی و نیرو‌های دشمن درنگرفت که در سرنوشت جنگ تاثیرگذار باشد، تا اینکه این نبرد در سال ۱۳۶۴ آغاز شد. والفجر ۸ یکی از نبرد‌هایی بود که برای ختم جنگ طراحی کرده بودیم. هدف، گرفتن فاو و رفتن از جاده ساحلی فاو به ام القصر بود که نزدیک بصره است و از آنجا می‌شد بصره را تهدید کرد.

عمق آب رودخانه اروندرود که از خلیج فارس تاثیر می‌پذیرد در عمیق‌ترین نقطه به پانزده متر می‌رسد. مهمترین نکته چگونگی عبور از اروند بود. لازم بود به صورت کامل خصوصیات رودخانه شناخته شود.

اروندکنار ساحلی است که با نخلستان‌های سرسبز و درهم فشرده که درست برابر شهر بندری فاو قرار دارد. تا پیش از عملیات والفجر ۸ همه کار‌های تدارکاتی و مهندسی در میان پوشش نخل‌های این نقطه انجام می‌شد. در آستانه نبرد والفجر ۸ رزمنده‌های مهندسی عرض نهر‌هایی که به اروندرود می‌رسید بیشتر کردند تا قایق‌ها راحت‌تر به ساحل اروند برسند. در این عملیات شهید حسن شفیع‌زاده توانست ۱۲ گردان توپخانه آماده کند تا برای نخستین بار نبردی با شرکت ۳۰ گردان توپخانه ارتش و سپاه آغاز شود.

نبرد اروند پس از بررسی‌های فراوان و تدابیر کافی، برنامه ریزی زمانی شد. تدابیر در سه محور آموزش، شناسایی و تدارکات متمرکز شد.

سرانجام نبرد والفجر ۸ ساعت ۲۲ و ۱۰ دقیقه روز بیستم بهمن سال ۶۴ آغاز شد. عبور غواصان از اروندرود و شکستن خط را باید اصلی‌ترین و مهمترین ویژگی نبرد والفجر ۸ دانست. غواص‌ها سه ساعت فرصت داشتند تا از عرض اروندرود بگذرند.

انتخاب هوشمندانه و خلاقانه منطقه عملیاتی فاو به حدی بود که تا ۲ روز پس از یورش رزمندگان، فرماندهان ارتش بعث عراق باورشان نمی‌آمد که حمله بزرگ سال ۶۴ ایران از آن منطقه باشد. برای فریب هواپیما‌های جنگی دشمن و برای جلوگیری از حمله به سایت‌های موشکی تاکتیک جدیدی صورت گرفت و از توپ‌های ضد هوایی نیز به شکل انبوه استفاده شد. به همین دلیل انهدام هواپیما در نبرد والفجر ۸ در طول جنگ بی‌سابقه بود.

«پل بعثت» یکی دیگر از ابتکار‌های جنگی رزمنده‌های مهندسی و جهاد بود، گردان‌های مهندسی رزمی جهاد لوله‌های به قطر ۱۴۰ سانتی متر که مخصوص انتقال نفت پالایشگاه بود از کف رودخانه اروند روی هم چیدند. سرانجام لوله‌ها را با آسفالت پوشاندند. به این صورت جاده‌ای به ۲ طرف اروند ساخته و سواحل به یکدیگر متصل شد.

هم اکنون در منطقه عملیاتی والفجر ۸ یادمان شهدای این عملیات در کنار اروندرود بنا شده است که هر ساله میزبان زائران راهیان نور است. مزار چند شهید گمنام دوران دفاع مقدس نیز در بنای عمودی سفیدی در این یادمان قرار دارد.

منبع: دفاع‌پرس