به گزارش خط هشت، غروب روز دوم عملیات کربلای ۵ (۲۰دی ۱۳۶۵)، بارقه‌های امید برای مغلوب کردن دشمن، در میان ابهامات و نگرانی‌ها دیده می‌شد. هرچند جبهه خودی تحت دو فشار اساسی حملات هوایی و آتش پرحجم دشمن قرار داشت. نیروی هوایی عراق بیشترین حملات خود را روی جاده فجر، داخل پنج‌ضلعی، جاده شلمچه و مواضع توپخانه متمرکز کرده بود.

قرار بود نیروی هوایی ارتش، سیستم موشکی هاگ را به‌طور کامل فعال نگه دارد و ۱۰ دستگاه پدافند هوایی اورلیکن را نیز در کنار جاده شلمچه مستقر کند. ولی نه سیستم موشک هاگ فعال شد، نه تجهیزات پدافند هوایی اورلیکن به‌طور کامل به منطقه انتقال داده شد. ازاین‌رو دشمن از این خلأ استفاده کرد و با افزایش حجم آتش، عرصه را بر رزمندگان تنگ کرد.

هدایت خلبانان با ابابیل

فشار هوایی دشمن‌روی پنج‌ضلعی شدت گرفت و به جنگنده‌های ایران مأموریت داده شد؛ پرواز بیشتری داشته باشند. مشکل خلبانان این بود که آن‌ها در زمین محدود عملیات قدرت مانور نداشتند و به‌شدت آسیب‌پذیر بودند.

سرهنگ بابایی، معاونت عملیات نیروی هوایی ارتش در جلسه‌ای با مسئول تحقیقات مهندسی قرارگاه کربلا، در پایگاه امیدیه خوزستان این مشکل را مطرح کرد و از جهادگران بالن بزرگی درخواست کرد که از طریق هیدروژن پرواز کند و خلبانان ایران با این علامت از مسیر مطمئنی به سمت ایران برگردند.

جنگ هوایی در کربلای ۵ به اوج خود رسید که مرکز آن محدوده پنج‌ضلعی بود. گاهی خودی‌ها زیر فشار بمباران و آتش دشمن به سمت فانتوم‌های ایران شلیک می‌کردند. این حرکت از طرف پدافند دشمن هم مشاهده می‌شد.

نیروی هوایی ارتش می‌خواست با هوا کردن این بالن قرمزرنگ، خلبانان را متوجه مسیر کند تا خودشان را در کمتر از یک دقیقه از آتش خودی و دشمن نجات دهند.

هادی وحید مقدم، مسئول واحد تحقیقات مهندسی قرارگاه کربلا، یک تیم را مأمور ساخت این بالن کرد. بالن از پارچه‌های مخصوصی ساخته می‌شد که به‌وسیله مرکز تحقیقات مهندسی جهاد در تهران تهیه شد.

اولین بالن را در پادگان امیدیه در حضور سرهنگ بابایی، سرهنگ ستاری و جمعی از فرماندهان قرارگاه رعد آزمایش کردند. بالن پر از گاز هیدروژن به‌راحتی بالا رفت. آن‌ها با استفاده از چند کپسول هیدروژن در نقطه ورودی پنج‌ضلعی مستقر شدند و چند بالن را زیر بمباران دشمن هوا کردند.

ساعتی بعد، دو فانتوم، بدون توجه به رگبار پدافند دشمن، در فاصله کمتر از یک دقیقه به کمک این بالن قرمزرنگ از منطقه گریختند. جهادگران نام این بالن را ابابیل گذاشتند که در پرونده نیروی هوایی ارتش به ثبت رسید.

نصب پل به حالت سینه‌خیز

جهاد فارس در دومین روز عملیات در کانال پرورش ماهی به‌وسیله چند بیل مکانیکی جاده‌های آنتنی منتهی به کانال پرورش ماهی را دوجداره کرد تا تردد نیرو‌ها جریان یابد.

به علت شرایط سخت محوطه پنج‌ضلعی و تردد محدود نیرو‌ها از یک مسیر و مقاومت شدید دشمن در طول خط درگیری در محور کانال ماهی و اجرای شدید آتش توپخانه، الحاق بعضی از لشکر‌ها به یکدیگر در سمت راست کانال ماهی انجام نشد و محدوده پنج‌ضلعی یکپارچه آتش شد.

زمین در اثر اصابت گلوله‌ها شخم زده‌شده بود. میزان حجم آتش دشمن در شب بسیار مشهود بود و قبضه‌های کاتیوشای دشمن به‌صورت چهار قبضه شلیک می‌کردند. نیرو‌ها در کنار جاده پناه گرفته بودند و تنها راه منتهی به خط اول کانال ماهی با مشکل مواجه شد.

قرارگاه مهندسی کربلا به گروهان پل جهاد فارس مأموریت داد نسبت به نصب پل نفر روی کوثری در کف باتلاقی کانال پرورش ماهی اقدام نماید. این پل نفر رو از جنس کائوچو و فوم و به ابعاد یک‌دریک و نیم متر و قابل‌حمل با نفر بود و در کف کانال پرورش ماهی عراق برای عبور نیرو‌های خودی به سمت نیرو‌های دشمن نصب شد.

جهادگران نصب پل را در شرایط بسیار سخت و زیر رگبار گلوله‌های دشمن انجام دادند، به‌گونه‌ای که به حالت سینه‌خیز، مونتاژ پل را به پایان رساندند.

آن‌ها برای تردد نیرو‌ها و کم کردن فشار عراق از روی سد خاکی، این پل را پس از سقوط خط توسط لشکر ۱۰ سیدالشهدا (ع) بر روی عرض کانال نصب کردند.

در مرحله دوم که تک به سمت خاکریز‌های هلالی بود، ۱۹ جهادگر، شبانه در قلب دشمن پیشروی کرده و تا ساعت ۱۰ صبح، بی‌وقفه خاکریز را احداث کردند.

آن شب تنها برای ۳۰۰ متر خاکریز، ۱۸ نفر از جهادگران مجروح شدند و ۳ نفر به شهادت رسیدند تا بین جناح چپ و راست نیرو‌ها الحاق صورت گرفت.

منبع:

محمود زاده، نصرت‌الله، خاک‌ریز‌های خط مقدم (جلد دوم)، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، چاپ اول ۱۴۰۱، صفحات ۵۱۰، ۵۱۱، ۵۱۲، ۵۱۳