به گزارش خط هشت، در دوران دفاع مقدس تمام اقوام و ادیان ایرانی برای دفاع از کشور بسیج شدند و هر کدام نقشی در حماسه آفرینی این دوران باشکوه ایفا کردند. آشوری‌ها، ارمنی‌ها، کلیمی‌ها، اهل سنت و... جوانان‌شان را رهسپار جبهه‌های جنگ کردند و پدران و مادران شان در پشتیبانی از جبهه‌ها حضور می‌یافتند. آشوری‌ها از قدیمی‌ترین اقوام حاضر در فلات ایران هستند که در طول تاریخ این مرز و بوم، همواره دوشادوش دیگر مردم ایران نقش آفرینی کرده‌اند. آن‌ها یک اقلیت قومی محسوب می‌شوند که در کنار ارامنه، عمده مسیحیان کشورمان را شامل می‌شوند. آنطور که آمار‌ها می‌گویند، مسیحیان در جنگ تحمیلی مجموعاً ۹۴شهید، ۳۴۶جانباز و ۱۰ آزاده تقدیم کرده‌اند. به مناسبت هفته دفاع مقدس در گفت‌و‌گویی که با کشیش داریاووش (داریوش) عزیزیان داشتیم، او معتقد است به نسبت جمعیت اقلیت‌هایی، چون ارامنه و آشوری‌ها، آن‌ها بیشترین شهدا را در جنگ تحمیلی تقدیم کرده‌اند.
ریشه‌های حضور اقلیت‌های دینی مثل آشوری‌ها در جبهه‌های دفاع مقدس را باید در چه عواملی جست‌وجو کنیم؟
در خصوص آشوری‌ها باید عرض کنم، ما از اقوام قدیمی ایرانی هستیم. ایران را کشور آبا و اجدادی خودمان می‌دانیم و برهمین اساس احساس می‌کنیم، جنگیدن در برابر متجاوزان به این مرز و بوم، مثل دیگر اقوام ایرانی وظیفه ماست. در تاریخ، هرگاه ملت ایران روی یک موضوع اتفاق نظر داشتند، آشوری‌ها هم دوشادوش هموطنان مسلمان‌شان در صحنه‌ها حضور پیدا می‌کردند. در بحث انقلاب اسلامی و در موضوعاتی، چون راهپیمایی‌ها یا تحصن‌هایی که صورت می‌گرفت، آشوری‌ها حضور داشتند. مثلاً در دانشگاه‌ها، شرکت نفت، راه‌آهن و دیگر صنایعی که آشوری‌ها تعدادشان قابل توجه بود، این همراهی با مردم ایران بیشتر خودش را نشان می‌داد و بعد از پیروزی انقلاب و شروع دفاع مقدس نیز خودش را به گونه دیگری نشان داد. البته در این خصوص اندیشه‌های امام‌خمینی (ره) مؤثر بود.
اشاره‌ای به اندیشه‌های حضرت امام کردید، رویکرد ایشان در مواجهه با اقلیت‌های دینی چه تأثیری در حضور آن‌ها در انقلاب و دفاع مقدس داشت؟
امام خمینی (ره) در مورد اقلیت‌های مذهبی فرموده‌اند، تمامی آن‌ها زیر پرچم و سایه جمهوری اسلامی ایران حفاظت شده و باید به زندگی خود ادامه دهند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی عده‌ای فکر می‌کردند سایر ادیان ممکن است مورد توجه قرار نگیرند و به آن‌ها بی‌توجهی شود، اما این اتفاق رخ نداد و امام در بیانیه‌ای اعلام کرد اقلیت‌های دینی از جایگاه خاصی در جمهوری اسلامی ایران برخوردار بوده و زیر چتر جمهوری اسلامی حفاظت می‌شوند و دولت را مکلف کرد به معیشت آن‌ها نیز توجه کند. ایشان یک زمان بحث وحدت‌کلمه را مطرح کردند که مردم باید در کنار هم متحد شوند. به ویژه در زمان جنگ تحمیلی فرمودند همه باید با هم از مملکت خودشان دفاع کنند. این نوع نگرش امام‌خمینی (ره) سبب شد، اقوام و ادیان ساکن در ایران، احساس غربت نکنند و خود را مثل گذشته جزو فرزندان این کشور بدانند و با دل و جان در جبهه‌های دفاع مقدس شرکت کنند.
آشوری‌ها در زمان جنگ بیشتر چه فعالیت‌هایی انجام می‌دادند؟
این فعالیت‌ها عمدتاً به دو صورت حضور در خط مقدم جبهه و پشتیبانی از جنگ مربوط می‌شود. آشوری‌ها هم مثل ارمنی‌ها صنعتگران خوبی هستند و می‌توانستند از این هنرشان در پشتیبانی از جبهه‌ها بهره ببرند. از طرف دیگر جوانان آشوری مثل دیگر جوان‌های ایرانی در جبهه‌ها حاضر می‌شدند و چند شهید، جانباز و آزاده هم تقدیم کرده‌اند. آمار ۱۳ شهید آشوری که عمدتاً در برخی مراسم ارائه می‌شود، بخشی از این حضور است و تعداد شهدای آشوری بیش از این آمار است. مسیحی‌ها (چه ارمنی و چه آشوری) در طول جنگ تحمیلی به نسبت جمعیت‌شان بیشترین شهید را داده‌اند. حدود ۹۴ شهید، بیش از ۳۰۰ جانباز و حدود ۱۰ آزاده تقدیم کرده‌اند. آمار رزمندگان مسیحی حاضر در جبهه‌ها دقیق مشخص نیست. ولی می‌توان از میزان شهدا و جانبازانی که تقدیم کرده‌اند فهمید، صد‌ها نفر از هموطنان آشوری و ارمنی در جبهه‌های جنگ تحمیلی حاضر بوده‌اند.
در دین اسلام حضور در میدان جنگ بیشتر با عنوان «جهاد» تعبیر می‌شود. در دین مسیحیت چه آموزه‌هایی در خصوص حضور در میدان جنگ وجود دارد؟
مسیح در کتاب مقدس می‌گوید، محبتی بالاتر از این نیست که انسان جانش را فدای دوستانش کند. این یک آیه روشن در کتاب مقدس در خصوص جانفشانی و ایثار یک شخص برای دیگران است. سراسر جبهه‌های جنگ تحمیلی هم مملؤ از ایثارگری‌های رزمندگان‌مان بود. افرادی که از خود گذشتند تا کشور و ناموس و ارزش‌هایی که به آن اعتقاد داشتند حفظ شوند. حضرت پولُس در کتاب مقدس می‌گوید، یک سرباز خوب سربازی است که همیشه بیدار و هوشیار باشد و از دفاع نترسد. با توجه به بیانات کتب مقدس، مسیح و رسولان (پیامبران) عده‌ای وظیفه خود دانستند، بروند، بجنگندند و از کشورشان دفاع کنند. در واقع جوانان آشوری هم مثل دیگر جوانان عزیز کشورمان، قائل به دفاع از کشورشان بودند و با چنین اندیشه‌هایی به جبهه رفتند و برخی جانشان را در این مسیر فدا کردند.
گویا شما از سخنرانان فعال کلیسای آشوری پیرامون مباحثی، چون دفاع مقدس و شهدای آن هستید، در هفته دفاع مقدس چه فعالیت‌هایی در این خصوص دارید؟
ما در ارومیه معمولاً مراسم مختلفی در هفته دفاع‌مقدس داریم. در این هفته و مثل سنوات گذشته به همراه مسئولانی از بنیاد شهید یا دیگر مسئولان محلی به دیدار خانواده شهدای آشوری می‌رویم. من معمولاً سخنرانی‌هایی درخصوص شهدای آشوری و حضورشان در جنگ تحمیلی انجام می‌دهم. یادی از شهدا و تببین مسیری که به خاطر آن جانشان را فدا کردند، محور‌های اصلی این سخنرانی را شامل می‌شود. همچنین سعی می‌شود در این هفته یادمان‌هایی برای شهدای آشوری برگزار شود. یا رفتن به مزار این شهدا و... از دیگر فعالیت‌هایی است که در هفته دفاع مقدس انجام می‌دهیم.
با کدام یک از خانواده‌های شهدای آشوری یا رزمنده‌های دوران دفاع مقدس آشوری بیشتر ارتباط دارید؟
سعی می‌کنیم با همه این خانواده‌های عزیز حدالمقدور به صورت یک سرکشی هم که باشد ارتباط داشته باشیم. اما من خودم بیشتر با خانواده شهید سرگون آکویانس بالانجی، اهل روستای گوگ تپه ارومیه ارتباط دارم و چند باری به خانه‌شان سرکشی کرده‌ام. او متولد سال ۱۳۴۲ بود. پس از ترک تحصیل به حرفه مکانیکی مشغول شد و نهایتاً در تاریخ هشتم بهمن سال ۱۳۶۴ هجری شمسی، در اثر بمباران هوایی دشمن در شهر مریوان، مجروح شد و اندکی بعد به شهادت رسید. یا شهید روبرت لازار، از دیگر شهدای شهیر آشوری است که مقام معظم رهبری هم به خانه این شهید رفتند و با مادرش دیدار داشتند. مادرشهید لازار، همان پیرزنی است که چه در دیدار با مقام معظم رهبری یا دیگر مراسم‌ها با صدای بلند گفته ما آشوری‌ها از اقوام قدیمی ایران هستیم و به ایرانی بودن‌مان افتخار می‌کنیم. یک نکته‌ای را عرض کنم که ارومیه خاستگاه اصلی آشوری‌های ایران است و آن‌ها چه در تهران، اصفهان یا اهواز و دیگر شهر‌هایی که تجمعاتی دارند، همگی ابا و اجدادشان به ارومیه برمی‌گردد. از همین طریق اغلب خانواده‌های شهدای آشوری به ارومیه ارتباط پیدا می‌کنند. خانواده شهید روبرت لازار هم همین‌طور است. این شهید بزرگوار سال ۱۳۴۵ در تهران متولد شد و هنگامی که ۲۲سال داشت در ۳۱ تیر ۱۳۶۷ در منطقه عملیاتی میمک به شهادت رسید. آزاده کلایدین هم از رزمندگان آشوری دفاع مقدس است که در جبهه‌های جنگ به اسارت درآمد و چند سالی را در اردوگاه‌های دشمن بعثی به سربرد، اهل ارومیه است و افتخار آشنایی با ایشان را داریم؛ و سخن پایانی.
از ابتدای پیروزی انقلاب و بعد دیگر حوادثی، چون دفاع مقدس، آشوری‌ها به عنوان یکی از اقلیت‌های قومی و دینی ایران زمین، نقش پرشور و فعالی ایفا کرده‌اند. دوست دارم به این سخن بیشتر توجه شود که ما ایرانی هستیم و اگر کاری برای کشورمان انجام دادیم، برحسب احساس مسئولیتی بوده که در این خصوص داریم. در مورد شهدا و راه و اهدافی که دنبال می‌کردند هم باید بگویم، سخنان حضرت عیسی مسیح (ع) و امام‌حسین (ع) در خصوص آزادگی و حریت در زندگی همانند شعاع یک نور است. ما همه باید این پیام امام‌حسین (ع) در عاشورا را بشنویم و سرلوحه زندگی‌مان قرار دهیم که اگر دین ندارید حداقل آزاده باشید. این سخن نیاز بشر امروز در تمام عرصه‌هاست و به نظر من شهدا از هر دین، مذهب و تفکری که بودند، این سخن را با دل و جان شنیدند و در میدان عمل و با نثار خون‌شان آن را به منصه ظهور رساندند.
