به گزارش خط هشت ، تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سوی ترامپ ضمن نشان دادن عمق کینه دشمنان از این نهاد انقلابی، به یک عامل وحدتبخش در کشور تبدیل شد. مسئولان لباسهای سبز رنگ سپاه را بر تن کردند و مردم بار دیگر تأکید کردند اگر سپاه پاسداران نباشد چشم طمع دشمنان امنیت کشور را به مخاطره میاندازد. سردار محمدحسین دینی از نیروهای قدیمی و پیشکسوت سپاه پاسداران است که از روزهای حضور در کمیته و دفاع مقدس تا دوران سازندگی و همین امروز شاهد فعالیتهای سپاه در تمامی عرصهها بوده است. در روزهایی که سیل ویرانگر به شمال و غرب کشور آسیب و خسارتهای زیادی زده بود اعضای سپاه و بسیج از نیروهای پیشرو برای امدادرسانی و خدمت به مردم بودند. سردار دینی در روز مصاحبه عازم منطقه سیلزده آققلا بود تا به یکی از مأموریتهای سپاه در این منطقه برسد. دینی در گفتوگو با «جوان» تأکید دارد که مأموریتهای سپاه فقط معطوف به مسائل دفاعی و نظامی نیست و عرصههای مختلف و فراوانی را در برمیگیرد. فعالیت او جهت اعزام به آققلا تأییدی بر همین جمله است. در ادامه نظرات این پاسدار پیشکسوت درباره ضرورت تأسیس سپاه و دلایل دشمنی با این نهاد انقلابی را میخوانیم.
حضرت امام خمینی (ره) بنا به چه ضرورتهایی در اوایل انقلاب تصمیم به تأسیس سپاه گرفتند؟
در اینجا دو موضوع مطرح است. سپاه که بعدش به بسیج وصل میشود یک نعمت خدادادی است. در هیچ جای دنیا نمونهاش ایجاد نشده و تفکری بود که حضرت امام در راستای تثبیت انقلاب آن را تأسیس کرد. یک ساختاری شکل گرفت تا در راه حفاظت و حراست از انقلاب اسلامی حرکت کند. منظور از انقلاب اسلامی بحث جغرافیا به تنهایی نیست و مرز نمیشناسد. آن زمان بسیاری فکر میکردند جنس مأموریتهای نظامی سپاه و ارتش یکی است ولی اینگونه نبود. ارتش یک مأموریت خاص نظامی داشت که در طول انقلاب شاهد فعالیتهای ارتش بودهایم، اما سپاه برای دفاع از انقلاب هر مأموریتی را انجام میداد که امروز نمونههایش را در عرصه خدمترسانی، محرومیتزدایی، اقتصاد مقاومتی و عرصههای اجتماعی میبینیم. حفظ انقلاب، چون دائمی و همیشگی است یک ساختار موظفی و یک ساختار غیرموظفی میخواهد. ساختار غیرموظفی سپاه، بسیج است که در همه شرایط در صحنه حاضر است و امروز در قالب گروههای جهادی همه نوع خدماتی را در سراسر کشور ارائه میدهد. این خدمات امروز اجتماعی است و شاید بنا به زمانه مأموریتش تغییر کند. اعتقاد دارم حضرت امام سپاه را به عنوان یک نیروی نظامی تشکیل نداد بلکه به عنوان یک ساختار با مأموریتهای متنوع و متعدد برای حفظ انقلاب ایجاد کرد.
پس سپاه از همان اول با این اهداف تأسیس شد؟
شک ندارم امام با چنین اهدافی سپاه را تأسیس کرد. حفظ انقلاب اسلامی شاید در ظاهر به مأموریتهای امنیتی و دفاعی خلاصه شود ولی حفاظت را فقط نباید در حوزه نظامی دید. امروز هم مسائل اجتماعی و هم مسائل دفاعی و نظامی اهمیت دارد که همه این مسائل به نگهبانی و پاسداری از انقلاب میرسد. ما اگر مسائل اول انقلاب را مرور کنیم میبینیم امام مسائلی را مطرح میکند که سالها بعد با آن مواجه شدیم. یعنی به مسائلی اشاره کردند که آن زمان به فکر کسی نمیرسید برای چه مطرح شده است. امام از همان زمان میدانست که انقلاب به چه نیاز دارد و سپاه در تمام مأموریتهایش از همان بدو تأسیس حفظ و نگهداری انقلاب و کشور مدنظرش بوده است. متأسفانه به محض اینکه سپاه تأسیس شد درگیر ناآرامیهای کردستان شدیم و پس از آن جنگ تحمیلی شروع شد و همین باعث شد تا بسیاری تصور کنند مأموریت سپاه فقط نظامی است. بعد از پایان جنگ امام و حضرت آقا تمام سرمایههای سپاه را برای حفظ و آبادانی و نگهداری کشور و انقلاب گذاشتند. فکر میکنم بعدها هم مأموریتهایی در این راستا داشته باشیم که امروز متصور نیستیم. امروز به بحث سیل و زلزله ورود پیدا کردهایم و بعدها شاید موضوعات دیگری مطرح شود.
به نظرتان میتوان انقلاب اسلامی را بدون سپاه تصور کرد و اگر سپاه تأسیس نمیشد کشور با چه مشکلاتی مواجه میشد؟
سختی پاسخ این سؤال مثل این است که بپرسیم اگر انقلاب نمیشد چه میشد. نوع حکومت ما در هیچ جای دنیا نمونهاش وجود ندارد و میطلبید این حکومت برای دوام و بقایش ساختاری داشته باشد که ضربهپذیر نباشد. اگر بسیج و سپاه در آن سالها نبودند معلوم نبود الان وضعیت کشور چگونه بود. اگر سپاه در جنگ حضور نداشت ما توان جنگیدن با ابرقدرتهای آن زمان را نداشتیم. امام با تشکیل سپاه، ارتش را هم تقویت کرد. آن زمان امام فرمود: اگر سپاه نبود، کشور هم نبود و هنوز معتقدم اگر سپاه نباشد کشوری هم نخواهد بود. کشور بر اثر مجموعهای از تفکرات حضرت امام و حضرت آقا به وجود آمده و باید درباره شرایط فعلی و حال حاضر صحبت کنیم. ۴۰ سال از پیروزی انقلاب میگذرد و تمام دنیا بسیج شدهاند تا ما را به زمین بزنند. چه شده پس از ۴۰ سال به چنین نتیجهای رسیدهاند، چون واقف به قدرتمان شدهاند. ما یک جنگ هشت ساله با تمام دنیا داشتیم و سربلند بیرون آمدیم. نمیتوان تصور کرد که اگر سپاه نبود سرنوشت جنگ چگونه میشد. مطمئن هستم اگر حضرت امام سپاه را تأسیس نمیکرد یک فکر دیگری پشتش داشت. تاریخ تأسیس سپاه دوم اردیبهشت ۱۳۵۸ است. آن زمان جنگی در کار نبود پس امام فقط به جنبههای نظامی و دفاعی فکر نمیکرد. در ساختار سپاه کودتا تعریفی ندارد، چون بر پایه اعتقاد شکل گرفته و بر پایه ساختارهای سازمانی نیست. الان در دنیا از بسیج الگو میگیرند و بر اساس همین الگو مأموریتهایی را انجام میدهند. کشورهای همسایهمان چنین کاری را انجام داده و موفق هم هستند. مگر این کشورها ارتش ندارند؟ چرا آنها هم ارتش دارند و این نیروهای مردمی کمک ارتشهایشان هستند. به نظرم ساختار جمهوری اسلامی را امام هم تعریف نکرده و ایشان بر اساس الهاماتی این تصمیمات را گرفتند. تشکیل سپاه و بسیج یک کار خدایی بود. در نظام جمهوری اسلامی نمیتوان نبودن سپاه را متصور شد. ما جهاد سازندگی داشتیم و بعد از مدتی دوباره در قالب گروههای جهادی خودش را نشان داد. اگر اتفاقاتی که در جمهوری اسلامی رخ داده برای کشور دیگری میافتاد تا الان چندین بار زمین خورده بود. به نظرم ساختاری که حضرت امام ایجاد کرد نگذاشت اتفاقی برای انقلاب بیفتد. البته سپاه در این راه تنها نیست و در کنار دیگر بخشها کار میکند و اهداف انقلاب را جلو میبرد. من بیشتر روی خلوص نیت و تفکر امام بحث دارم که باعث شد اندیشهای به وجود بیاید تا ایشان این ساختار را به وجود بیاورد و انقلاب با وجود مسائل مختلف سرپا بماند.
از زمان تأسیس به بعد نگاه دیگر کشورها به سپاه پاسداران چگونه بود؟
در هر جایی یک فدایی وجود دارد و به نظرم کشورهای دیگر میگفتند اینها فدایی انقلاب هستند. امروز چرا به سپاه تروریست میگویند؟ ما که به کسی کاری نداریم، میخواهیم انقلابمان را حفظ کنیم. چرا لفظ تروریست را به سپاه میگویند؟ چون میدانند اعضای سپاه پاسداران با اعتقاد کار میکنند و جلو میروند. حزبالله در لبنان مگر چه کار میکند که آنها را تروریست مینامند؟ مگر حزبالله در لبنان با جایی در افتاده و با کسی کار داشته که آن به تروریست میگویند؟ شما ببینید این تروریست گفتن بر پایه این است که نمیتوانند ما را به سازش بکشانند. البته شکر خدا دشمنان ما هم احمق هستند. آنها چندین هدف داشتند و میخواستند با این کارشان در کشور اختلافافکنی کنند که کاملاً بر خلاف هدفشان شد. فکر میکردند با این کار اختلاف در جمهوری اسلامی پیش میآید ولی دیدند کارشان عامل وحدت شد. دنبال مسائل بینالمللی هم بودند. یکی از اهداف تروریست نامیدن سپاه وارد کردن فشارهای بینالمللی به جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران بود، چون میدیدند فعالیتهای بینالمللی ایران زیاد است.
همچنین این را باید گفت: اگر کسی بخواهد به سپاه بیاید واژه استخدام را برایش به کار نمیبرند و میگویند عضو سپاه پاسداران شده است. همه کارهایی که امروز سپاه انجام میدهد در شرح وظایف و مأموریتهایش ذکر شده است. جالب است با این تعریف تمام مشکلات حل میشود. مثلاً اگر بسیج نبود میشد بحث سیل را تمام کرد؟ سپاه برای اینکه متناسب با زمان، مأموریتش را انجام دهد نیامد یک ساختار عریض و طویل تشکیل دهد بلکه خیلی ساده و راحت کارهایش را انجام داد. این هوشمندی امام در چینش این ساختار را نشان میدهد. من معتقدم تا این ساختار هست کسی نمیتواند به ما ضربه بزند.
آیا بخشی از مشکل دشمنان به وجه اعتقادی سپاه برمیگردد؟
ساختار سپاه تکلیفی و اعتقادی است. پاسدارانی که از اولین روز تأسیس سپاه عضو شدند و شهدایی که به عنوان فرماندهان ما در جنگ شهید شدند اگر به آنها گفته میشد سپاه یک نیروی نظامی صرف است که اعتقادی کنارش نیست، مطمئن باشید عضو سپاه نمیشدند. اگر آنها عضو سپاه شدند بر اساس اعتقاد و تکلیف آمدند و پا به میدان گذاشتند و به هیچ عنوان به خاطر داشتن شغل عضو سپاه نشدند. کسانی که زمان جنگ وارد سپاه میشدند نمیدانستند چند ماه زنده خواهند ماند و ممکن بود در راه خدمتشان هر اتفاقی برایشان بیفتد. کسی که با چنین تصوری میآید معلوم است چه چیزی را دنبال میکند. وقتی با تمام توان بیایی ذهن و فکر آدم کار میکند. داشتن انگیزه خیلی توان آدم را بالا میبرد. چنین نفراتی جنگ را اداره کردند و باعث شدند تا بدون کمترین خستگی هشت سال مقابل دشمنان ایستادگی کنیم. الان هم همین روحیه در سپاه وجود دارد. همه آماده انجام وظیفه و خدمترسانی هستند. اگر فردا یک گروه جهادی بخواهد به مأموریت برود خیلی راحت و ساده میرود و کارش را انجام میدهد. من ساختار سپاه را جز معجزه چیز دیگری نمیدانم. به نظرم این ساختار را آدمی نمیتوانست راه بیندازد. ساختار بسیج و سپاه کاملاً اعتقادی است و امام آن را در راستای حفظ دستاوردهای انقلاب ایجاد کرد و در این ساختار برای حفظ دستاوردهای انقلاب هر نوع مأموریتی ممکن است. امروز بحث سیل و زلزله مطرح است و شاید در ۵۰ سال آینده پیشرفت تکنولوژی آنقدر زیاد شود که مأموریتهای جدیدی برای سپاه به وجود بیاید. امام آن روز این تفکرات جدید هم در ذهنش بود. امروز سپاه حرف اول را در بحثهای دفاع و مأموریتی میزند. وجود سپاه در جهت تقویت و نه موازیکاری با دولت و ارتش است. متأسفانه برخی میخواهند سپاه را رو در روی دولت و سازمانهای دیگر قرار دهند و اختلاف ایجاد کنند.
حضرت امام خمینی (ره) بنا به چه ضرورتهایی در اوایل انقلاب تصمیم به تأسیس سپاه گرفتند؟
در اینجا دو موضوع مطرح است. سپاه که بعدش به بسیج وصل میشود یک نعمت خدادادی است. در هیچ جای دنیا نمونهاش ایجاد نشده و تفکری بود که حضرت امام در راستای تثبیت انقلاب آن را تأسیس کرد. یک ساختاری شکل گرفت تا در راه حفاظت و حراست از انقلاب اسلامی حرکت کند. منظور از انقلاب اسلامی بحث جغرافیا به تنهایی نیست و مرز نمیشناسد. آن زمان بسیاری فکر میکردند جنس مأموریتهای نظامی سپاه و ارتش یکی است ولی اینگونه نبود. ارتش یک مأموریت خاص نظامی داشت که در طول انقلاب شاهد فعالیتهای ارتش بودهایم، اما سپاه برای دفاع از انقلاب هر مأموریتی را انجام میداد که امروز نمونههایش را در عرصه خدمترسانی، محرومیتزدایی، اقتصاد مقاومتی و عرصههای اجتماعی میبینیم. حفظ انقلاب، چون دائمی و همیشگی است یک ساختار موظفی و یک ساختار غیرموظفی میخواهد. ساختار غیرموظفی سپاه، بسیج است که در همه شرایط در صحنه حاضر است و امروز در قالب گروههای جهادی همه نوع خدماتی را در سراسر کشور ارائه میدهد. این خدمات امروز اجتماعی است و شاید بنا به زمانه مأموریتش تغییر کند. اعتقاد دارم حضرت امام سپاه را به عنوان یک نیروی نظامی تشکیل نداد بلکه به عنوان یک ساختار با مأموریتهای متنوع و متعدد برای حفظ انقلاب ایجاد کرد.
پس سپاه از همان اول با این اهداف تأسیس شد؟
شک ندارم امام با چنین اهدافی سپاه را تأسیس کرد. حفظ انقلاب اسلامی شاید در ظاهر به مأموریتهای امنیتی و دفاعی خلاصه شود ولی حفاظت را فقط نباید در حوزه نظامی دید. امروز هم مسائل اجتماعی و هم مسائل دفاعی و نظامی اهمیت دارد که همه این مسائل به نگهبانی و پاسداری از انقلاب میرسد. ما اگر مسائل اول انقلاب را مرور کنیم میبینیم امام مسائلی را مطرح میکند که سالها بعد با آن مواجه شدیم. یعنی به مسائلی اشاره کردند که آن زمان به فکر کسی نمیرسید برای چه مطرح شده است. امام از همان زمان میدانست که انقلاب به چه نیاز دارد و سپاه در تمام مأموریتهایش از همان بدو تأسیس حفظ و نگهداری انقلاب و کشور مدنظرش بوده است. متأسفانه به محض اینکه سپاه تأسیس شد درگیر ناآرامیهای کردستان شدیم و پس از آن جنگ تحمیلی شروع شد و همین باعث شد تا بسیاری تصور کنند مأموریت سپاه فقط نظامی است. بعد از پایان جنگ امام و حضرت آقا تمام سرمایههای سپاه را برای حفظ و آبادانی و نگهداری کشور و انقلاب گذاشتند. فکر میکنم بعدها هم مأموریتهایی در این راستا داشته باشیم که امروز متصور نیستیم. امروز به بحث سیل و زلزله ورود پیدا کردهایم و بعدها شاید موضوعات دیگری مطرح شود.
به نظرتان میتوان انقلاب اسلامی را بدون سپاه تصور کرد و اگر سپاه تأسیس نمیشد کشور با چه مشکلاتی مواجه میشد؟
سختی پاسخ این سؤال مثل این است که بپرسیم اگر انقلاب نمیشد چه میشد. نوع حکومت ما در هیچ جای دنیا نمونهاش وجود ندارد و میطلبید این حکومت برای دوام و بقایش ساختاری داشته باشد که ضربهپذیر نباشد. اگر بسیج و سپاه در آن سالها نبودند معلوم نبود الان وضعیت کشور چگونه بود. اگر سپاه در جنگ حضور نداشت ما توان جنگیدن با ابرقدرتهای آن زمان را نداشتیم. امام با تشکیل سپاه، ارتش را هم تقویت کرد. آن زمان امام فرمود: اگر سپاه نبود، کشور هم نبود و هنوز معتقدم اگر سپاه نباشد کشوری هم نخواهد بود. کشور بر اثر مجموعهای از تفکرات حضرت امام و حضرت آقا به وجود آمده و باید درباره شرایط فعلی و حال حاضر صحبت کنیم. ۴۰ سال از پیروزی انقلاب میگذرد و تمام دنیا بسیج شدهاند تا ما را به زمین بزنند. چه شده پس از ۴۰ سال به چنین نتیجهای رسیدهاند، چون واقف به قدرتمان شدهاند. ما یک جنگ هشت ساله با تمام دنیا داشتیم و سربلند بیرون آمدیم. نمیتوان تصور کرد که اگر سپاه نبود سرنوشت جنگ چگونه میشد. مطمئن هستم اگر حضرت امام سپاه را تأسیس نمیکرد یک فکر دیگری پشتش داشت. تاریخ تأسیس سپاه دوم اردیبهشت ۱۳۵۸ است. آن زمان جنگی در کار نبود پس امام فقط به جنبههای نظامی و دفاعی فکر نمیکرد. در ساختار سپاه کودتا تعریفی ندارد، چون بر پایه اعتقاد شکل گرفته و بر پایه ساختارهای سازمانی نیست. الان در دنیا از بسیج الگو میگیرند و بر اساس همین الگو مأموریتهایی را انجام میدهند. کشورهای همسایهمان چنین کاری را انجام داده و موفق هم هستند. مگر این کشورها ارتش ندارند؟ چرا آنها هم ارتش دارند و این نیروهای مردمی کمک ارتشهایشان هستند. به نظرم ساختار جمهوری اسلامی را امام هم تعریف نکرده و ایشان بر اساس الهاماتی این تصمیمات را گرفتند. تشکیل سپاه و بسیج یک کار خدایی بود. در نظام جمهوری اسلامی نمیتوان نبودن سپاه را متصور شد. ما جهاد سازندگی داشتیم و بعد از مدتی دوباره در قالب گروههای جهادی خودش را نشان داد. اگر اتفاقاتی که در جمهوری اسلامی رخ داده برای کشور دیگری میافتاد تا الان چندین بار زمین خورده بود. به نظرم ساختاری که حضرت امام ایجاد کرد نگذاشت اتفاقی برای انقلاب بیفتد. البته سپاه در این راه تنها نیست و در کنار دیگر بخشها کار میکند و اهداف انقلاب را جلو میبرد. من بیشتر روی خلوص نیت و تفکر امام بحث دارم که باعث شد اندیشهای به وجود بیاید تا ایشان این ساختار را به وجود بیاورد و انقلاب با وجود مسائل مختلف سرپا بماند.
از زمان تأسیس به بعد نگاه دیگر کشورها به سپاه پاسداران چگونه بود؟
در هر جایی یک فدایی وجود دارد و به نظرم کشورهای دیگر میگفتند اینها فدایی انقلاب هستند. امروز چرا به سپاه تروریست میگویند؟ ما که به کسی کاری نداریم، میخواهیم انقلابمان را حفظ کنیم. چرا لفظ تروریست را به سپاه میگویند؟ چون میدانند اعضای سپاه پاسداران با اعتقاد کار میکنند و جلو میروند. حزبالله در لبنان مگر چه کار میکند که آنها را تروریست مینامند؟ مگر حزبالله در لبنان با جایی در افتاده و با کسی کار داشته که آن به تروریست میگویند؟ شما ببینید این تروریست گفتن بر پایه این است که نمیتوانند ما را به سازش بکشانند. البته شکر خدا دشمنان ما هم احمق هستند. آنها چندین هدف داشتند و میخواستند با این کارشان در کشور اختلافافکنی کنند که کاملاً بر خلاف هدفشان شد. فکر میکردند با این کار اختلاف در جمهوری اسلامی پیش میآید ولی دیدند کارشان عامل وحدت شد. دنبال مسائل بینالمللی هم بودند. یکی از اهداف تروریست نامیدن سپاه وارد کردن فشارهای بینالمللی به جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران بود، چون میدیدند فعالیتهای بینالمللی ایران زیاد است.
همچنین این را باید گفت: اگر کسی بخواهد به سپاه بیاید واژه استخدام را برایش به کار نمیبرند و میگویند عضو سپاه پاسداران شده است. همه کارهایی که امروز سپاه انجام میدهد در شرح وظایف و مأموریتهایش ذکر شده است. جالب است با این تعریف تمام مشکلات حل میشود. مثلاً اگر بسیج نبود میشد بحث سیل را تمام کرد؟ سپاه برای اینکه متناسب با زمان، مأموریتش را انجام دهد نیامد یک ساختار عریض و طویل تشکیل دهد بلکه خیلی ساده و راحت کارهایش را انجام داد. این هوشمندی امام در چینش این ساختار را نشان میدهد. من معتقدم تا این ساختار هست کسی نمیتواند به ما ضربه بزند.
آیا بخشی از مشکل دشمنان به وجه اعتقادی سپاه برمیگردد؟
ساختار سپاه تکلیفی و اعتقادی است. پاسدارانی که از اولین روز تأسیس سپاه عضو شدند و شهدایی که به عنوان فرماندهان ما در جنگ شهید شدند اگر به آنها گفته میشد سپاه یک نیروی نظامی صرف است که اعتقادی کنارش نیست، مطمئن باشید عضو سپاه نمیشدند. اگر آنها عضو سپاه شدند بر اساس اعتقاد و تکلیف آمدند و پا به میدان گذاشتند و به هیچ عنوان به خاطر داشتن شغل عضو سپاه نشدند. کسانی که زمان جنگ وارد سپاه میشدند نمیدانستند چند ماه زنده خواهند ماند و ممکن بود در راه خدمتشان هر اتفاقی برایشان بیفتد. کسی که با چنین تصوری میآید معلوم است چه چیزی را دنبال میکند. وقتی با تمام توان بیایی ذهن و فکر آدم کار میکند. داشتن انگیزه خیلی توان آدم را بالا میبرد. چنین نفراتی جنگ را اداره کردند و باعث شدند تا بدون کمترین خستگی هشت سال مقابل دشمنان ایستادگی کنیم. الان هم همین روحیه در سپاه وجود دارد. همه آماده انجام وظیفه و خدمترسانی هستند. اگر فردا یک گروه جهادی بخواهد به مأموریت برود خیلی راحت و ساده میرود و کارش را انجام میدهد. من ساختار سپاه را جز معجزه چیز دیگری نمیدانم. به نظرم این ساختار را آدمی نمیتوانست راه بیندازد. ساختار بسیج و سپاه کاملاً اعتقادی است و امام آن را در راستای حفظ دستاوردهای انقلاب ایجاد کرد و در این ساختار برای حفظ دستاوردهای انقلاب هر نوع مأموریتی ممکن است. امروز بحث سیل و زلزله مطرح است و شاید در ۵۰ سال آینده پیشرفت تکنولوژی آنقدر زیاد شود که مأموریتهای جدیدی برای سپاه به وجود بیاید. امام آن روز این تفکرات جدید هم در ذهنش بود. امروز سپاه حرف اول را در بحثهای دفاع و مأموریتی میزند. وجود سپاه در جهت تقویت و نه موازیکاری با دولت و ارتش است. متأسفانه برخی میخواهند سپاه را رو در روی دولت و سازمانهای دیگر قرار دهند و اختلاف ایجاد کنند.