به گزارش خط هشت، سیزدهمین جلسه از سلسله نشست‌های «عصرانه کتاب» توسط مرکز مطالعات راهبردی ژرفا و اندیشکده هنر و رسانه (میز کتاب) برگزار شد. در این نشست سمیه عظیمی ستوده، منتقد کتاب و مرضیه حیدری، مشاور علمی کتاب درباره کتاب «منم یه مادرم» صحبت کردند.

این کتاب روایتی از سبک تربیتی والدین شهدا است و جلد اول آن به‌ نقش مادران در تربیت فرزندان پرداخته است و روایت‌هایی از مادر سه شهید یعنی شهید مصطفی احمدی روشن، محمد مسرور از مدافعان حرم و شهید محمدحسین حدادیان که از مدافعان امنیت است، در این کتاب آمده است.

مرضیه حیدری مشاور علمی کتاب درباره اصلی‌ترین انگیزه برای تولید این کتاب گفت: کتاب درباره شهدا بسیار زیاد است منتها بیشتر کتاب شهدا این خلأ را دارند که متوجه نمی‌شویم چه چیزی در شکل گیری شخصیت شهید مؤثر بوده تا به این نقطه رسیده است. ما این کتاب را برای مادرهایی نوشتیم که کتاب را می‌خوانند و دنبال راهکار برای تربیت فرزند هستند . کتاب یک الگوی تربیتی از زندگی شهدا به مخاطب معرفی می‌کند. هرچند از نقش پدرها غفلت نکردیم اما تمرکز اصلی روی مادرها بوده تا داستان‌های تربیتی آنها درباره فرزندانشان را بشنویم.

وی افزود: ما نویسنده‌هایی را انتخاب کردیم که در این فضا کار کرده‌اند و اهمیت موضوع را می‌دانستند. بیشتر از هنرشان در نوشتن، محتوا برایمان مهم بود. می‌خواستیم برای نویسنده‌ها مساله تربیت فرزند از زاویه دید مادر پررنگ باشد، نسبت به شهدا اطلاعات داشته باشند و خودشان متوجه تمایز کاری که انجام می‌دهند، باشند.

کلیدواژه‌های تربیت یک فرزند شهید

سمیه عظیمی منتقد حاضر در این جلسه درباره کتاب «منم یه مادرم» گفت: از خوبی کتاب این است که سؤالات یکسان پرسیده شده و معلوم است نویسندگان کاملاً با هم هماهنگ هستند و این کمک می‌کند که ما به وجه مشخصی در تربیت بچه‌ها در خانواده‌های مختلف برسیم که در نهایت بچه‌هایشان شهید شده‌اند. مثلاً تعهد به خوردن مال حلال در همه این خانواده‌ها وجود داشته است.

وی افزود: ما با سه خانواده در سه فرهنگ و سرزمین مختلف مواجه هستیم ولی این اشتراک کلیدواژه‌ای را در تربیت به ما داده‌اند و اگر سراغ سبک‌های تربیتی برویم و این کلید واژه‌ها رادر نظر بگیریم، ما هم می‌توانیم فرزندان آینده داری را تربیت کنیم. پدر و مادر در هر شرایطی متعهد به بعضی کارهای تربیتی هستند و خوبی این کتاب این است که درباره خانواده‌های معاصر صحبت است و هر کس بسته به شرایط خود می‌تواند از نکات کتاب استفاده کند.

در ادامه حیدری درباره نحوه انتخاب شهدای کتاب گفت: برای ما مهم بود که شهیدانی در برهه‌های زمانی مختلف باشند و اگر کسی درباره این شهیدها جدا از هم بخواند شاید متوجه این تفاوت‌ها و در عین حال شباهت‌ها نشود. ما عمد داشتیم که فضایی که در آن شهادت اتفاق می‌افتد متفاوت باشد. کتاب‌های شهدای مدافع حرم و دفاع مقدس ممکن است شهادت را وابسته به بستر نشان دهند اما وقتی دانشمند هسته‌ای را در کنار اینها قرار دادیم متوجه می‌شویم شهادت مزد برای کسی است که شهید زندگی کرده است و ما از این زندگی رمز گشایی کردیم که چه طور به آن نقطه رسیده است. متفاوت بودن بسترها مهم بود. تکثر شیوه‌های تربیتی خودش یک روش است که والدین انها مثلاً حلال خوری را با شیوه‌های مختلف در فرزندانشان ایجاد کرده‌اند.

سمیه عظیمی هم در ادامه اظهار داشت: من همه جا می‌گویم کتاب لطفاً اگر هیچ کتابی نمی‌خوانید، حداقل زندگی نامه بخوانید چون می‌توانیم خودمان را جای آنها بگذاریم و درصد آزمون و خطای خود را پایین بیاوریم. این سه زندگی نامه کنار هم است من جای همه این‌ها می‌توانم باشم و تجربه‌ای به من می‌دهد که انگار با هزار نفر زندگی کرده‌ام. تفاوت زندگی نامه شهدا این است که شهدا به هدف عالی بشر رسیده‌اند و در معراج بشریت قرار دارند. مسیر هم که معلوم است. زندگی نامه شهید با ما کاری می‌کند که می‌توانیم خطا را از زندگی خود حذف کنیم.

این نویسنده و منتقد گفت: خانواده شهدا مسیر را مشخص کرده‌اند مثلاً ما یک چیزی از صبر حضرت زینب شنیده‌ایم اما در این کتاب وقتی مادر محمدحسین حدادیان را می‌بینیم و معنای صبر زن امروز را درک می‌کنیم و می‌بینیم الگویی دست نیافتنی نیست. او دوست دارد که انسان کامل تربیت کند و سه انسان کامل در این کتا ببه ما نشان داده‌اند که هم عصر ما هستند. این کتاب به درد مادران و پدران سرزمین ما می‌خورد تا بخوانیم و سبکش را در زندگی پیاده کنیم.

مادر این شهید چه کرده است؟

مرضیه حیدری در ادامه برنامه افزود: زبان کتاب از زبان مادران است. خود مادری یک کلاس تربیتی است، یعنی خود مادر تربیت و با فرزندش بزرگ می‌شود. نگاه آنها به فرزند، نگاه به یک امانت است. وقتی یک زن مادر می‌شود تازه زمانی است که با تمام ادعاهایش مواجه می‌شود و همه این ادعاها با فرزند سنجیده می‌شود. اگر کسی مادر نباشد و بخواهد به فضای مادری نزدیک شود باید این زندگی نامه‌های زیسته را بخواند.

وی افزود: در کتاب‌های دیگر شهدا را معرفی می‌کنیم اما دغدغه ما اینجا این است که نشان دهیم مادر این شهید چه کرده است. همچینین در مصاحبه و تدوین کتاب ارتباط بین پدر و مادر شهید هم برایمان مهم بوده تا آن را با مصداق‌های مختلف نشان دهیم.

این نویسنده درباره دشواری کار مصاحبه با مادران شهدا گفت: غمی از ابتدای کار مصاحبه و تدوین وجود دارد و این به خاطر فقدان آن شهید است اما مادران شهدا خودشان را زینب وار مکلف می‌دانند که روایت کنند و از شهیدشان بگویند. آن‌ها فکر می‌کنند این علمی است که شهیدشان بر دوششان قرار داده‌اند و بنابراین همکاری می‌کنند.

حیدری اظهار داشت: مادری مساله بسیار مهمی است اما رویکردها نسبت به مادری باید درست باشد. هیچ چیز مثل الگو سازی نمی‌تواند یک زندگی یا یک منش را دست یافتنی کند. هیچ چیز مثل تجربه زیسته یک فرد نمی‌تواند کار تربیتی انجام دهد. وقتی وارد زندگی یک نفر از راه یک کتاب می‌شویم و او را مثل یک شاقول می‌بینیم ، کار سنجش زندگی خودمان راحت‌تر می‌شود.

مرضیه حیدری مشاور علمی کتاب «منم یه مادرم» در پایان گفت: در خواندن این کتاب الطاف فراوانی وجود دارد و همان طور که ما در کار نوشتن این کتاب از الطاف و نور شهدا استفاده کردیم و انگار نوشتن این کتاب از جای دیگری هدایت می‌شد، امیدوارم این نور برای خواننده‌ها هم ایجاد شود و راهگشا باشد.

 

 

 

منبع: تسنيم