به گزارش خط هشت از تبریز، در موزه قرآن و کتابت یکی از موزه‌های تخصصی شهر تبریز، انواع نسخ و ادوات مرتبط با نگارش به ویژه نسخ قرآن وجود دارد. بنای این موزه در مسجد صاحب‌الامر تبریز در شرق میدان صاحب‌آباد در قلب شهر تبریز قرار دارد.

این بنای تاریخی یک گنبد و ۲ مناره بلند دارد و در ابتدا به عنوان مسجد ویژه شاه طهماسب اول صفوی مورد استفاده قرار می‌گرفت. این بنا یک بار در سال ۱۰۴۵ هجری قمری توسط امپراطور عثمانی تخریب شد و از آن دوره تنها ۲ اطاق مرمری نقش‌دار در مدخل دهلیز و اندرون بقعه باقیمانده است.

کل بنا به دستخط خوشنویسان شهیری مزین و استاد علاءالدین، خوشنویس مشهور زمان شاه طهماسب سوره «الجن» را در بالای یکی از طاق‌ها نگاشته است.

مسجد صاحب‌الامر در زلزله سال ۱۱۹۳ هجری قمری تبریز نیز آسیب فراوان دید و بعدها مردم آن را بازسازی کردند تا شأن مسجد حفظ شود.

این بنا پس از مرمت توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان‌شرقی با توجه به قداست مسجد به عنوان موزه قرآن و کتابت تجهیز و افتتاح شد.

دستخط امام رضا (ع) در موزه قرآن و کتابت تبریز

«موزه قرآن و کتابت» از موزه‌های مهم تبریز است که در مسجد تاریخی صاحب‌الامر واقع شده‌ است. مهم‌ترین اثر این موزه که شهرت جهانی دارد، صفحه‌ای از کلام‌الله مجید به خط مبارک امام رضا(ع) است.

این اثر مربوط به اوایل قرن سوم هجری قمری است و به خط کوفی بر پوست آهو  کتابت شده‌ است. با در نظر داشتن دستخط‌های مشابهی از ائمه (ع) به ویژه اثر مشابهی که در موزه آستان قدس نگهداری می‌شود، اعتبار و اصالت این اثر مورد اتفاق کارشناسان است.  

علاوه بر نسخ خطی، انواع قلمدان‌های مقوایی دارای نقوش مینیاتوری و روکش لاکی همچنین پلاک‌های فلزی منقوش به ادعیه مختلف، ظروف مزین به آیات وحی در این محل نگهداری می‌شود.

خط خوشنویسان بزرگی مانند ملا عبدالباقی تبریزی، میرزا محمد شفیع تبریزی، میرزا طاهر خوشنویس و آثار علیرضا عباسی، درویش عبدالمجید و میرعماد حسنی از دیگر آثار موجود در موزه قرآن و کتابت تبریز است.

از برجسته‌ترین آثار دیگر می‌توان به لباس قسم منقوش به کل آیات قرآن، کوچکترین قرآن خطی مطلا، جام شفابخش و کتیبه سنگی میخی اشاره کرد.

قرآن مجید به خط نسخ غبار کوچکترین قرآن به اندازه cm۶ -cm ۴ با مرکب مشکی نوشته شده و صفحه اول و دوم مذهب و مطلا و بین آیات طلاکاری شده، تمام صفحات کادربندی به رنگ قرمز و طلایی کار شده، جلد آن لاکی و طلا و تذهیب‌دار است.

نشان جزء و حزب‌ها تذهیب و طلاکاری گردیده، داخل جلد کتاب زمینه قرمز رنگ با گل و بوته طلایی کار شده که به‌دست مسیح الطالقانی در سنه ۱۲۹۳ ه. ق تحریر شده است.

از بین ۲۲۰۰ اثر قرآنی در تبریز ۱۹۰ اثر در موزه قرآن در معرض نمایش گذاشته شده است و  بقیه آثار در گنجینه موزه آذربایجان تبریز نگهداری می‌شود.

منبع: فارس