بودجه ریزی در ایران با وجود شعارهای مکرر دولت همچنان عملیاتی نشده است، این موضوع یکی از موانع مهم توسعه اقتصادی در ایران است.

 به گزارش خط هشت، رهبر انقلاب امروز 14 خرداد ماه با بیان اینکه، در زمینه اقتصاد تحول به این است که بند ناف اقتصاد کشور را از نفت جدا کنیم، تاکید کردند اگر این اتفاق بیافتد یک تحول در حوزه اقتصادی ایجاد خواهد شد.

رهبر انقلاب همچنین به موضوع بودجه ریزی در کشور توسط مجلس و دولت اشاره و گفتند: "تحول در زمینه‌های بودجه این است که بودجه را جوری ببندند که عملیاتی باشد. غالبا دولت‌ها ادعا می‌کنند بودجه عملیاتی است که البته این‌گونه نیست. اگر چنانچه بودجه به معنای واقعی کلمه عملیاتی باشد یک تحول اقتصادی محقق خواهد شد."

به گزارش تسنیم، بودجه ریزی عملیاتی نوعی سیستم برنامه ریزی، بودجه ریزی و ارزیابی است که بر رابطه بودجه هزینه شده و نتایج مورد انتظار تأکید می‌کند. در چارچوب بودجه ریزی عملیاتی، بخش های مختلف  بر اساس استانداردهای مشخصی تحت عنوان شاخص های عملکرد پاسخگو خواهند بود. در بودجه ریزی عملیاتی منابع براساس اولویت امور و نتایج قابل اندازه گیری تخصیص داده می‌شوند. بودجه عملیاتی محصول برنامه ریزی استراتژیک است که در آن تصمیمات مربوط به تخصیص بهینه منابع برپایه نتایج پذیرفته شده و محکهای سازمانی مربوط به اهداف کلی، اختصاصی، استراتژی ها و برنامه های عملیاتی هر سازمان صورت می گیرد.

گفتنی است، سازمان برنامه و بودجه کشور در یک دهه اخیر به دنبال پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی بوده است اما به هر ترتیب این فرایند در نظام بودجه ریزی کشور محقق نشده است. سال گذشته با تاکید رهبر انقلاب بر قطع ارتباط بودجه از نفت و پیاده سازی اقتصاد بدون نفت برای  اصلاح ساختار بودجه یک اولتیماتوم زمانی در نظر گرفته شد. در نهایت پس پایان سال 98 تنها  به انتشار یک گزارش در حوزه اصلاح ساختار بودجه که بودجه ریزی عملیاتی یکی از قسمتهای آن بود بسنده شد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه روز گذشته در حضور نمایندگان دور یازدهم مجلس شورای اسلامی اعلام کرد، لایحه اصلاح ساختار بودجه به زودی به مجلس ارائه خواهد شد، این درحالی است که به نظر میرسد با توجه به بازه یک ساله تا پایان دولت همچنان امیدی به پیاده سازی اصلاحات اساسی در ساختار بودجه ریزی کشور نباشد.

دستور رهبر انقلاب برای اصلاح ساختار بودجه در سال 97

طرح اصلاح ساختار بودجه بدنبال فرمان رهبر معظم انقلاب در آذر ماه 1397 و با هدف تبدیل تهدید تحریم های ظالمانه دشمنان ملت ایران به یک فرصت تاریخی برای اقتصاد کشور و همچنین کاهش وابستگی بودجه در دستور کار قرار گرفت.

آبان ماه سال گذشته رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در نامه ای به رهبر معظم انقلاب اسلامی ضمن قدردانی از رهنمودهای معظم له اعلام کرد؛ تدوین نقشه راه و برنامه کلی اصلاح ساختار بودجه عمومی با یک‌سال تلاش شبانه‌روزی  طرح اصلاح ساختاری بودجه و نقشه راه آن را آماده نموده و حسب تأکید حضرت‌عالی در موعد مقرر به شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه تقدیم شده ‌است.

لازم به ذکر است بر اساس قانون بودجه سال 99 مقرر شده است تخصیص بودجه به دستگاههای اجرایی مبتنی بر مبادله یک سری تفاهم نامه با سازمان برنامه و بودجه کشور باشد. به هر حال با توجه به وزن سنگین هزینه های جاری در بودجه سنواتی مشخص نیست ایا این اهرم فشار می تواند دستگاهها را ملزم به ارائه گزارش در خصوص عملکرد خود کند یا خیر.