فتح، نصر و خندق گردان‌های همدان بودند و عملیات در جنوب آرزویی بود که برای رزمندگان همدانی دست داده بود؛ عملیاتی با نام رمز یا مهدی ادرکنی و نیروهای خالص جان بر کف، از همان‌هایی که سودای رقص خاکریز داشتند و تمنای شهادت، از همان‌هایی که جام به دست ثانیه شماری می‌کردند برای عروج.
دفاع مقدس، اوج تجلی فرهنگ غنی ایرانی بود که با درآمیختنش با مبانی اسلامی، آلیاژی خاص از فرهنگ و سبک زندگی را به نمایش گذاشت. آلیاژی که تا امروز، توانسته محور اصلی هدایت و پویایی جامعه را به سمت بهبود و پیشرفت حفظ کند.
حاج احمد متوسلیان قبل از عملیات فتح‌المبین، تیپ ۲۷ محمد رسول‌الله (ص) را تشکیل داد و پس از آزادسازی خرمشهر، در پی حمله رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان، به سوریه رفت و در ۱۴ تیرماه ۱۳۶۱، مزدوران اسرائیلی او را ربودند و تاکنون خبری از او به دست نیامده است.
نیروهای انقلابی جهاد جزو اولین کسانی بودند که به جبهه‌ها شتافتند جهادی که به فرمان امام راحل برای عمران و آبادانی روستا و کاهش فاصله‌های طبقاتی و از بین بردن فقر بنا شد.
گردان امام محمدباقر (ع) از قدیمی‌ترین گردان‌های لشکر ۱۴ امام حسین (ع) در دفاع مقدس بود. گردانی توانمند که در عملیات و میادین مختلف حضور یافته و به دلیل عملکرد موفقی که داشت، بار‌ها مورد تشویق و تحسین شهید حسین خرازی قرار گرفته بود.
نبرد «بیت‌المقدس» سال ۱۳۶۱ با هدف آزادسازی جنوب غرب خوزستان به ویژه خرمشهر از دست ارتش بعثی و با رمز یا علی ابن ابیطالب (ع) آغاز شد و در این نبرد، مأموریت گردان «ابوذر» نیز به عنوان گردان خط‌شکن در جبهه کرخه کور، مأموریتی ایذایی و جلب توجه مضاعف دشمن بعثی به این جبهه بود.
دفاع مقدس به عنوان بزرگ‌ترین حماسه ملت ایران توانست ریشه انقلاب اسلامی را در دل آزادگان جهان عمیق‌تر ساخته و راه استکبارجهانی را برای بقا و استیلا بر ضعفا سخت‌تر کند.
آیا گنجینه دفاع مقدس به نسل‌های بعدی منتقل خواهد شد، آیا امانت شهدا به دست آن‌ها خواهد رسید، آیا حماسه دفاع مقدس در پیچ و خم زندگی برای نسل‌های بعدی روایت خواهد شد. این‌ها همه پرسش‌هایی هستند که مدت‌ها است به دغدغه یادگاران دفاع مقدس تبدیل شده است، اما آیا پاسخی برای آن‌ها وجود خواهد داشت؟!
سنگر بالا و پایین خیلی به هم نزدیک بودند. به مرتضی گفتم تو یک ربع بخواب، بعد من بخوابم، ولی خودم هم خوابم برد، خوابی بسیار عمیق که هیچ صدایی را نمی‌شنیدم. فقط یک‌دفعه سوزشی را زیر گلویم احساس کردم، همراه با صدای یا زهرا (س) و یا حسین (ع) گفتن مرتضی و اینکه پشت سرهم می‌گفت: «قرآن ننه‌ام، قرآن ننه‌ام!»
مشکلی هم در مقر فرماندهی بروز می‌کند و لحظاتی قبل از عملیات بر اثر وزش باد برگه کدهای مخابراتی عملیات لابه‌لای نی‌ها گم می‌شود...
تدابیر عجیب و غریب بنی‌صدر در روزهای ابتدایی جنگ، بخش زیادی از جنوب کشور را به صدام داد، اما شهید صیاد شیرازی در ۶ ماه ورق را برگرداند.
